Voorbeelden
Meerdere VSV’s en lokale taskforces zijn al aan de slag gegaan met het ontwikkelen, implementeren en uitvoeren van het stoppen-met-roken beleid. In dit onderdeel vind je voorbeelden van hoe zij dit hebben aangepakt.
Heb je zelf ook een voorbeeld of tip die je wilt delen? Of wil je meer weten? Neem dan contact met ons op via het contactformulier.
| De werkgroep samenstellen In de lokale taskforce in de regio Leiden maken alle beroepsgroepen deel uit van de werkgroep: “Ik ben er trots op dat we ongeveer alle beroepsgroepen in onze werkgroep hebben. Ook een stoppen-met-roken coach en huisarts. Met de groep komen we eens in de zoveel tijd bij elkaar en met een kerngroep komen we vaker bij elkaar. Zichtbaar zijn en een eenheid vormen is belangrijk, zodat iedereen zich betrokken voelt. We maken bijvoorbeeld een groepsfoto om te benadrukken dat we een groep zijn.” – Noor Rikkers, kinderlongarts LUMC |
| Werkbezoek bij lokale taskforce De lokale taskforce in Zuid-Limburg heeft meegedaan aan een werkbezoek om te onderzoeken waar zij in hun stoppen-met-roken beleid aan kunnen werken: “De positieve energie uit het werkbezoek moeten we vasthouden en omzetten in een blijvend aanbod en samenwerking in de regio. We kunnen meteen aan de slag met enkele concrete actiepunten, de ‘quick-wins’, zoals het bekend maken van aanbod telefonische coaching ‘Rookvrije Ouders’ of het aanbieden van de workshop Rookvrije Start (incompany)”, aldus Judith Aerdts, projectleider Rookvrije Generatie GGD Zuid Limburg. |
| Monitoren met dossieronderzoek “Een belangrijke stap van ons VSV is om jaarlijks in de registratiedossiers na te gaan hoeveel zwangeren roken. Daarbij wordt gekeken naar laag geboortegewicht of sterfte rondom de geboorte. Het eerste jaar bleek dat in de tweede lijn in tweederde van de gevallen niet eens genoteerd werd of iemand rookte. Een jaar later was dit verbeterd: het rookgedrag werd in kaart gebracht en genoteerd. Toen bleek dat schrikbarend veel moeders rookten, met name van de kinderen met een te laag geboortegewicht. We hebben ook naar de sterftes gekeken. In 38% van de gevallen rookte de moeder. Echt ontzettend veel. Jaarlijks worden de resultaten gepresenteerd aan het VSV. Het is goed voor de bewustwording, het maakt het tastbaar. Het is zo’n duidelijk doel, daar kun je allemaal aan werken.” – Uit een interview met Irene Zuijdgeest, klinisch verloskundige en ambassadeur Rookvrije Start. |
| Scholing binnen het VSV “Scholing voor stoppen-met-roken-gespreksvoering is een van de speerpunten van onze werkgroep. Zo is de e-learning door veel medewerkers gedaan en is er een gezamenlijke training georganiseerd. Met 32 deelnemers waren de verschillende beroepsgroepen uit het VSV goed vertegenwoordigd. Door de training met veel verschillende zorgprofessionals samen te doen draagt het ook bij aan de samenwerking. Zorgprofessionals leren elkaar beter kennen en de lijntjes worden korter. De training werd gratis aan de deelnemers aangeboden en deelnemers ontvingen er accreditatiepunten voor. De belangstelling was groot.” |
| E-learning RVS voor lokale coalities Kansrijke Start Twee gemeenten in Zeeland hebben bij de Taskforce Rookvrije Start een aanvraag gedaan om alle lokale coalities in de provincie Zeeland de e-learning Rookvrije Start aan te bieden. Ze willen alle zorgverleners uit de lokale coalities via een besloten groep op het platform 1sociaaldomein.nl toegang geven tot deze e-learning. Hiermee hopen ze enerzijds zorgverleners naar dit platform te trekken, waarop ze uitwisseling willen stimuleren. Anderzijds is dit een mooie kans om alle zorgverleners uit de coalities te scholen in kennis en vaardigheden op het gebied van het bespreken van SMR. Een mooi voorbeeld voor andere lokale coalities! |
| Organiseren van een nascholingsavond Het ziekenhuis Tjongerschans organiseerde in 2019 een nascholingsavond voor stoppen-met-roken begeleiders. Hiermee zorgden ze ervoor dat stoppen-met-roken begeleiders op de hoogte waren van de laatste stand van zaken rondom roken en zwangerschap, en ook het gebruik van nicotinevervangende middelen tijdens de zwangerschap. |
| Organiseren van webinars De lokale Taskforce Rookvrije Start Apeldoorn organiseerde in 2021 een reeks webinars over de Rookvrije Start. Verschillende sprekers kwamen aan bod en vertelden over onderwerpen zoals de gevolgen van roken, gespreksvoering, terugvalpreventie en ketenzorg tijdens en na de zwangerschap. Bekijk hier het programma. |
| Verslavingszorg ‘in huis’ Er lopen een aantal pilots in het land waarbij een stoppen-met-roken begeleider vanuit de verslavingszorg aansluit bij het verloskundig consult. De zorg wordt letterlijk ‘in huis’ gehaald. Zo kunnen zij zwangere vrouwen laagdrempelig begeleiden bij stoppen met roken. |
| Vergoeding verslavingszorg Begeleiding door de verslavingszorg wordt niet overal vergoed. In Noord Nederland (VNN) loopt een pilot van drie jaar waarbij de behandeling wel vergoed wordt door zorgverzekeraar Menzis. VSV’s geven aan dat de begeleiding door de verslavingszorg soms wel vergoed wordt wanneer de vrouw wordt verwezen als ‘kwetsbare zwangere’. |
| Samenwerking lokale taskforce en Kansrijke Start In Zuid-Limburg is een regionale Taskforce Rookvrije Start opgezet voor de geboortezorg en jeugdgezondheidszorg. Deze groep bestaat uit verschillende disciplines die ook al samenwerken binnen de coalitie Kansrijke Start. Zo kunnen zij een sterke verbinding maken tussen de Taskforce en de regionale aanpak Kansrijke Start. |
| Gemeenten financieren Rookvrije Generatie De acht gemeenten binnen de regio Gooi en Vechtstreek hebben ‘de Rookvrije Generatie’ als speerpunt. De gemeenten financieren een GGD-projectmedewerker die de werkgroep uit het VSV ondersteunt, en zich inzet voor het rookvrij maken van o.a. sportclubs, kinderdagopvang en scholen. In juni ondertekenden ruim 30 partijen uit de regio, bestaande uit een achterban van 250.000 mensen, een convenant ‘Op weg naar een Rookvrije Generatie in Gooi en Vechtstreek’. Partijen die het convenant ondertekenden, zijn o.a. de gemeenten, Tergooi, Jellinek, middelbare en basisscholen, kinderdagopvang, de voetbalfederatie, het Verloskundig Samenwerkingsverband en de huisartsenvereniging Gho-go. Kinderarts Carole Lasham: “Het is een enorm grootste beweging. The time is right natuurlijk, dat is landelijk zo. Iedereen is voor. Die samenwerking tussen partijen en de steun vanuit de gemeenten, dat is de kracht.” |
| Zorgverzekeraar financiert VSV MiddenIn Stichting De Friesland financiert een project van VSV MiddenIn in Heerenveen. De verloskundigen, gynaecologen en kraamverzorgenden ontvangen extra stoppen-met-roken trainingen en gaan nu verder met een dedicated team met intervisies om zo tot een sterker verwijsbeleid te komen en de follow up te intensiveren. |
| Lokale Taskforce Rookvrije Start Nijmegen Het Nijmeegse netwerk Geboortezorg SAMEN had de ambitie om de (geboorte)zorg aan kwetsbare zwangeren en jonge ouders te verbeteren door betere begeleiding bij stoppen met roken te bieden. Om deze ambitie uit te voeren is er een tijdelijke werkgroep Roken opgezet. Deze werkgroep is aan de slag gegaan met het verbeteren van de zorg en is daarom een goed voorbeeld van het versterken van lokale stoppen-met-rokenzorg. Zo zijn zij begonnen met het aanbieden van de gratis e-learnings Rookvrije Start en Begrijpelijk Communiceren en het verspreiden van hulpmiddelen. Daarnaast heeft de werkgroep het protocol/zorgpad roken geactualiseerd Hiervoor zijn de digitale zorgpaden Rookvrije Start gebruikt, die zijn geactualiseerd naar de regio. Door het actualiseren van het zorgpad zijn opnieuw afspraken gemaakt over doorverwijzen en samenwerkingspartners. Om andere Taskforces te inspireren, is er een presentatie over de implementatie gemaakt. Deze vind je onderaan de pagina. |
