Uit de Monitor Zwangerschap en Middelengebruik blijkt dat 8% van alle vrouwen rookt op enig moment in de zwangerschap. Ongeveer een kwart van de partners rookt voor of tijdens de zwangerschap. Van de vrouwen die tijdens de zwangerschap gestopt zijn met roken valt 35% na de zwangerschap terug. Om voor de zwangere vrouw het juiste zorgpad te kiezen, vraag je het rookprofiel uit.
Wat houdt het in?
Bij de intake vraag je of de zwangere vrouw en haar partner roken..
Rookt ze?
- Vraag haar ook hoeveel sigaretten ze rookt.
- Om te bepalen of je de vrouw het beste direct kan verwijzen, vraag je vervolgens of ze een eerdere stoppoging gedaan heeft en hoe die stoppoging ging. Als ze eerder zwanger geweest is, vraag je ook of ze in die zwangerschap gerookt heeft. In het zorgpad herken je deze situaties aan de ‘rode vlag’.
Rookt ze niet?
- Vraag dan of ze eerder gerookt heeft. Heeft ze in de 6 maanden voorafgaand aan de zwangerschap gerookt of is ze gestopt omdat ze zwanger is? Bied dan ondersteuning bij het rookvrij blijven. Dit is belangrijk om terugval na de zwangerschap te voorkomen. Volg hiervoor het zorgpad ‘gestopt voor of tijdens de zwangerschap’.
- Heeft zij in de 6 maanden voorafgaand aan of tijdens de zwangerschap niet gerookt? Bespreek dan bij 36 weken het rookvrij opgroeien.
Rookt haar partner?
- Vraag ook naar het rookgedrag van de partner. De kans dat een vrouw stopt en dit ook volhoudt, is veel groter als de partner niet rookt of ook stopt met roken. Zo voorkom je bovendien dat de zwangere vrouw meerookt tijdens de zwangerschap. Rookt zij niet, maar haar partner wel? Bespreek ook dan stoppen met roken. Je kunt de partner verwijzen naar een intensieve interventie, zoals de telefonische coaching Rookvrije Ouders. Voor de vrouw beschrijven we de begeleiding bij het stoppen-met-roken in het zorgpad. Dat kun je ook voor de partner volgen. Bij verwijzen vind je meer informatie over ‘Rookvrije Ouders’.
“Partners die roken zien lang niet altijd de noodzaak om te stoppen. Tenminste, dat is mijn ervaring. Ik pas wel de gesprekstechnieken toe van motiverende gespreksvoering. Als ik dan nog steeds weinig toegang krijg, dan vraag ik hoe het zou zijn als het kind straks helemaal rookvrij kan opgroeien. En dat geeft regelmatig een opening. Uitleg over derdehands rook komt dan wel binnen.”
Clasien van der Houwen, gynaecoloog
| Vragen rookprofiel • Rook je? Zo ja, hoeveel rook je per dag? • Heb je in de 6 maanden voordat je zwanger werd of in de zwangerschap gerookt? • Heb je in een eerdere zwangerschap gerookt? • Heb je een eerdere stoppoging gedaan? • Rookt je partner? Zo ja, hoeveel rookt je partner per dag? • Heeft je partner in de 6 maanden voordat je zwanger werd gerookt? |
Tips!
- Maak je gebruik van een vragenlijst voorafgaand aan de intake? Als daaruit blijkt dat de vrouw rookt, kun je extra tijd inplannen om stoppen met roken te bespreken. Je kunt haar ook een afspraak geven bij een verloskundige die hier meer ervaring mee heeft.
Materialen
